Bé thiếu kẽm, sắt thường lười ăn, đề kháng yếu, dễ mắc bệnh hô hấp, nhiễm khuẩn, chậm tăng trưởng.
Theo ThS.BS Nguyễn Anh Duy Tùng - Hệ thống Phòng khám Dinh dưỡng Nutrihome, hàng ngày đơn vị tiếp nhận nhiều trẻ đến khám bị thiếu kẽm và sắt. Tỷ lệ chiếm khoảng 30% các trường hợp khám dinh dưỡng. Trẻ thiếu kẽm thường đi đôi thiếu sắt và ngược lại. Lý do thường gặp là do bữa ăn hằng ngày của trẻ chưa phù hợp.
Kẽm hỗ trợ trẻ tăng trưởng từ thời kỳ bào thai đến thanh thiếu niên. Thiếu kẽm có thể góp phần làm tăng mức độ nghiêm trọng của bệnh tiêu chảy, viêm phổi. Trẻ thiếu dưỡng chất này thường chán ăn, chậm lớn, suy giảm chức năng miễn dịch, sức khỏe đường ruột. Nghiêm trọng hơn, bé có thể rụng tóc, tiêu chảy, chậm trưởng thành về giới tính, biến dạng xương, dễ mắc bệnh như lao, nhiễm trùng đường hô hấp, rối loạn miễn dịch.
Theo bác sĩ Duy Tùng, trẻ thiếu sắt dễ bị thiếu máu do thiếu sắt. Nếu bé không được điều trị sớm dễ gặp các biến chứng ở tim hoặc phổi. Sắt quan trọng đối với chức năng của não, sản xuất hồng cầu, giúp vận chuyển oxy đi khắp cơ thể
Một số triệu chứng thiếu máu ở trẻ bao gồm: mệt mỏi, da nhợt nhạt, thờ ơ, khó thở, chán ăn, thiếu tăng cân, chậm tăng trưởng.
Lượng kẽm hàng ngày của trẻ tùy thuộc vào độ tuổi. Ví dụ, hàng ngày trẻ sơ sinh từ 7-12 tháng tuổi thường cần 3mg; trẻ từ 1-3 tuổi cần 3mg; trẻ từ 4-8 tuổi dung nạp 5mg; trẻ từ 9-13 tuổi nên dung nạp 8mg; trẻ từ 14-18 tuổi cần 11mg (đối với nam) và 8mg ( đối với nữ).
Tương tự, lượng sắt hàng ngày một đứa trẻ cần tùy từng giai đoạn. Trẻ từ 7-12 tháng cần 11mg; trẻ 1-3 tuổi: 7mg; 4-8 tuổi: 10mg; trẻ 13 tuổi: 8mg; 14-18 tuổi (nữ): 15mg; 14-18 tuổi (nam): 11mg.
Thực phẩm chứa nhiều sắt bao gồm thịt nạc, gan, thịt gà, hải sản, đậu khô, lòng đỏ trứng, nho khô, ngũ cốc ăn sáng tăng cường vi chất. Thực phẩm giàu kẽm là thịt, thịt gà, hải sản, sữa, hạt, đậu phụ và ngũ cốc nguyên hạt.
Để chẩn đoán thiếu kẽm, thiếu sắt, bác sĩ cho biết, trẻ sẽ được xét nghiệm vi chất. Kết quả giúp bác sĩ định lượng các vi chất quan trọng trong cơ thể trẻ đang bị thiếu hay thừa. Từ đó, chuyên gia sẽ chỉ định giải pháp điều trị phù hợp, tư vấn thực đơn khoa học, ưu tiên dưỡng chất trẻ thiếu.
Cách tốt nhất để trẻ có đủ vitamin và khoáng chất (trong đó có kẽm và sắt) là ăn uống cân bằng nhóm thực phẩm lành mạnh: rau, hoa quả; thực phẩm ngũ cốc, bánh mì, gạo, ngô,...; thực phẩm từ sữa ít chất béo, sữa, sữa chua và pho mát; thịt nạc và cá, thịt gà, trứng, đậu phụ, các loại đậu (đậu Hà Lan, đậu, đậu lăng, đậu xanh...) và các loại hạt.